HOLLANDE’IN TARİHİ KÜBA ZİYARETİ-

– Muammer ELVEREN

Küba’ya tarihi bir ziyarette bulunan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, 88 yaşındaki devrim lideri Fidel Castro’yu Havana’daki evinde ziyaret etti. Görüşmede Hollande Castro’ya “Karşımda tarih yazan bir adam duruyor” dedi. Fidel Castro, sağlık sorunlarını gerekçe göstererek görevlerini kardeşi Raul’a devretmişti. François Hollande, Küba’yı bağımsızlığını ilan ettiği 1898’den bu yana resmi olarak ziyaret eden ilk Fransa Cumhurbaşkanı ve 1986’da İspanya Başbakanı Felipe Gonzales’ten sonra Küba’ya giden ilk Avrupalı lider oldu.

Karşımda tarih yazmış bir adam

Başkent Havana’da 1959 Küba Devrimi’nin lideri Fidel Castro ile bir görüşme gerçekleştirdikten sonra Liberation gazetesine konuşan Hollande, “Karşımda tarih yazmış bir adam oturuyordu. Tarihteki yeri ve sorumluluklarına ilişkin tartışmalar var ama buraya gelmişken kendisiyle tanışmak istedim” dedi. Liberation Küba seyahatiyle ilgili birinci sayfasının tamamını Hollande’ı devrimin liderlerinden Che Guevara olarak yaptığı Photoshop fotoğrafla yayınladı. Gazete, ziyaretin Panama’da Amerikan Başkanı Barack Obama ile Küba Devlet Başkanı Raul Castro’nun çözüme yönelik görüşmesinden sonra yapıldığını hatırlatırken Hollande’ın bu adımla diplomatik olarak Barack Obama’nın da önüne geçtiğini savundu.

Küba’ya 1962 den beri ambargo

Hollande, ziyaretinin ilk gününde Devlet Başkanı Raul Castro’yla görüştü. Fransa Cumhurbaşkanı görüşmede Amerika Birleşik Devletleri’nin Küba’ya 1962’den beri uyguladığı ekonomik ambargonun sona ermesi gerektiğini vurguladı. Washington, 2013’ten beri gizli yürütülen müzakereler neticesinde Küba ile diplomatik ilişkilerin yeniden başlayacağını duyurmuştu. Geçtiğimiz ay iki ülke arasında ulaşım ve ticaret alanlarında ilişkileri kurmaya dönük bir dizi yeni düzenleme yürürlüğe girmişti. Cumhurbaşkanı Hollande, Havana Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada ABD’nin 1962’den beri ülkeye koyduğu ambargonun sona ermesi için Fransa’nın her türlü katkıyı sunmaya hazır olduğunu ve 1991 yılından beri Birleşmiş Milletler ’de Küba’ya uygulanan ambargonun kalkması yönünde oy verdiğini söyledi. Hollande, birçok Avrupalı liderin kendisini örnek alacağına inandığını söylerken Küba’nın geçen yıllarda serbest piyasa ekonomisi yolunda attığı adımlara dikkat çekti ve “Avrupa’nın bu süreçte Küba’nın yanında olmasının önemine inanıyorum” dedi. Brüksel, geçen yıl Havana ile siyasi diyalog süreci başlatmıştı.

Küba ile batı arasında yeni dönem

Beraberinde iş dünyasından kalabalık bir heyetle Küba’ya giden Fransa Cumhurbaşkanı Hollande Başkent Havana’da tarihi mekânları ve şehri gezdi. Ziyarete geniş yer ayıran Fransız basını “Hollande, tarihi ziyaret için Küba’da “ diye yazdı. Hollande’ın ziyaretiyle ilgili yorumlarda,  ekonomik ambargoların kaldırılması ihtimalinin Küba’yı Avrupalı yatırımcılar için de cazip kılacağı belirtilirken “Hollande‘ın Raul ve Fidel Castro’yla görüşmeleri Fransızların Küba’nın Avrupa’daki bir numaralı ortağı olma isteğini teyit ediyor. Bu ziyaret, Havana ile Batı arasındaki ilişkilerde yeni döneme girildiğinin de bir sembolü ancak Kübalıların asıl beklentisi 2016’da görev süresi dolmadan önce Barack Obama’nın ülkelerini ziyaret etmesidir.” denildi.

Fransız turist 100 bine ulaştı

Fransa, Küba’nın en büyük 10’uncu ekonomik ortağı, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler Amerika’nın Küba’ya uyguladığı ambargo kararını 1996 yılında genişletmesiyle büyük zarar görmüştü. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2013 yılında 278 milyon Euro iken 2014 yılında 180 milyon Euro’ya geriledi. Küba’da 60’tan fazla çoğunluğu turizm ve otel sektöründe olan Fransız şirketi faaliyet gösteriyor. 2014’te Küba’yı ziyaret eden Fransız turist sayısı bir önceki yıla göre yüzde 14’lük artışla 100 bine ulaştı.

Hollande-Fidel Castro görüşmesinin kulis notları

Küba Devriminin babası olarak anılan Fidel Castro ile yaptığı görüşmeyi anlatan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, kendisini Havana’daki villada Castro’nun eşi ve iki çocuğunun karşıladığını belirtirken Fidel Castro ile karşılaşmasının inanılmaz bir sahne olarak hafızasında kaldığını söyledi.

Bizi mavi eşofmanıyla misafir etti

Hollande “Sağlık sorunları nedeniyle 2008 de iktidarı kardeşi Raoul’a bırakan Fidel Castro eklem problemleri ve omuz ağrılarına rağmen üzerinde mavi eşofmanıyla bizi misafir etti. Karşımda tarihi gerçekleştirmiş bir adam duruyordu. Tarihteki yeri ve sorumluluklarına ilişkin tartışmalar kaçınılmazdır ama Küba’ya gelmişken Fidel Castro ile görüşmek istedim. Devlet Başkanı kardeşi Raul Castro ile Devrim Sarayı’ndaki yemeğe katılmadan önce gerçekleşen 50 dakikalık bu görüşmede ‘Büyük Lider – Leader Maximo’ yaşı 88 olmasına rağmen çok şeyler anlattı. Fidel Castro, François Mitterrand’ın Ekim 1974 tarihinde Küba ziyaretini hatırladığını söylerken unutmadığı bazı hatıralarını aktardı. Onu, her şeyle ilgili ve haberdar olarak gördüm hatta bana birçok konuyu İnternetten de takip ettiğini söyledi. E… Tabii tarihte yerinizi almış biriyseniz öyle olması gerekiyor” Görüşme sırasında fotoğraflarını Fidel Castro’nun oğlunun çektiğini belirten Fransa Cumhurbaşkanı Hollande neşeli bir şekilde bunları anlatırken Fidel Castro’nun onu etkilediği her halinden belli oluyordu.

Hollande-Castro görüşmesi 15 dakika önce açıklandı

Hollande, Karayıp Adaları seyahati sırasında Küba ziyaretini planlarken öncelikle Fransa sonra da Avrupa- Küba ilişkilerinin geliştirilmesi çerçevesinde Başkent Havana’ya geçti. Fidel Castro’nun sağlık durumu nedeniyle önceden randevu verilmediği için Elysee Sarayı günlerce önceden Hollande’a bir görüşme ayarlamak için harekete geçmişti.  Fransız basının bu konudaki sorularına ‘Ulusal Meclis Fransa-Küba Dostluk Grubu’ Komünist Başkanı André Chassaigne, henüz kesinleşen bir randevu olmadığını, Küba yönetiminin böyle bir görüşmeye ancak son anda karar verebileceğini söyledi. Sonunda Hollande’ın diplomatik danışmanı Jacques Audibert gazetecilere Küba Protokol sorumlusunun görüşmenin Fransa saatiyle 21.00 de (Küba-saat 15.00) gerçekleşebileceğini ilettiğini ancak son ana kadar değişme olasılığının olduğunu belirtti.  Görüşmenin kesinleştiği Elysee Sarayının randevudan sadece 15 Dakika önce yayınladığı yazılı bildiri ile medyaya duyurulduktan sonra görüşme gerçekleşti.

Hürriyet Gazetesi İnternet Linki: http://sosyal.hurriyet.com.tr/Yazar/Muammer-ELVEREN_237/makale/Hollande-in-tarihi-Kuba-ziyareti_227383