NAZIM HİKMETİN SON ROMANINA ABİDİN DİNO NE YAZDI?
MUAMMER ELVEREN-ÖZEL-
Nazım Hikmet’in 1962 de yazdığı ve Türkiye’de 1966 yılında basılan ‘Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim’ adlı son kitabı Fransa ve Sovyetler dağılmadan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nde, ‘Romantikler’ adıyla yayınlandı. Paris sahaflarında küflenmiş raflarda bulunan kitabın kapak ve birinci sayfasına Nazım Hikmet’in ‘Sen mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin’ dediği ve Aralık 1993’te gırtlak kanserinden ölen ressam, desen-çizgi ustası Abidin Dino son derece ilginç bir desen çizerek altına Fransızca-Türkçe ‘A Olga tatlı yarim, Abidin-Tatlı Yarim Olga’ya, Abidin’ notunu yazmış. Kitabın ana karakteri Ahmet, Nazım’ın kendisidir. Kitap1920’lerden 1950’lere kadar birçok baskıya, acıya, sefalete rağmen inandıkları düşünceler adına boyun eğmeden savaşan genç insanların öyküsü ile Ahmet’in, İstanbul, Anadolu ve Sovyet Rusya’da geçen hikâyesini anlatmaktadır.
YAŞAMAK GÜZEL ŞEY BE KARDEŞİM…
Kurtuluş savaşı yılları Anadolu’sundan, Ekim devrimi sonrası Moskova’sına ve Cumhuriyet Türkiye’sine kadar geçen olaylarda tarihe tanıklık eden kitap, Türkiye Komünist Partisi’nin kuruluşunu, hedeflerini, parti üyelerinin gördükleri baskıları, dönemin hâkim düşünce tarzını, Moskova’da, değişik ülkelerden, ırklardan oluşan üniversiteli gençlerini anlatırken kendi yaşamının muhasebesini yapıyor. Kitabın son bölümünde bütün sevdikleri aynı anda, aynı mekânda toplanıyor “Konuklarım kocamamış. Onları son görüşümde kaç yaşındaysalar o yaştalar, yaşamak güzel şey be kardeşim, ama ben altmışın içindeyim. Beş yıl daha yaşayabilsem” diyerek bitiriyor. Maalesef beş yıl değil aynı yıl ‘güzel şey’ dediği yaşama veda ediyor.
Nâzım Hikmet Ran 15 Ocak 1902’de Selanik’te doğdu-3 Haziran 1963’te Moskova’da öldü. Şair, oyun yazarı, romancı, anı yazarı. “Romantik komünist” ve “Romantik devrimci” olarak ta anılan ve siyasi inançları yüzünden defalarca tutuklanıp yaşamının büyük bölümünü hapiste ya da sürgünde geçiren Nazım Hikmet’in şiirleri elliden fazla dile çevrildi, eserleri birçok ödül aldı. Şiirleri yasaklanan ve yaşamı boyunca yazdıkları yüzünden 11 ayrı davadan yargılanan Nâzım Hikmet, İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın süre yattı. 1951 yılında Türk vatandaşlığından çıkarıldı, 5 Ocak 2009 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile 58 yıl sonra yeniden Türk vatandaşlığına alındı. Mezarı halen Moskova’dadır.
