FRANSA’NIN PETRUS, MARGAUX, SAINT EMILION VE CHEVAL BLANC ŞARAP SIRLARI
FRANSA’NIN ŞARAP MABET’LERİNDE
Şarabın Baronları şarap dünyasının sırlarını anlatıyor.
Fransa’nın dünyaca ünlü şarap bölgesi Bordeaux’da 29 Haziran -2 Temmuz 2006 da düzenlenen ‘Şarap Bayramı’na özel olarak davet edilen Paris temsilcimiz Muammer ELVEREN, şarabın Kralı PETRUS, Kraliçesi MARGAUX, Kıratı CHEVAL BLANC ve lokomotifi SAİNT EMİLİON’un şatolarında dünyanın bu en ünlü şaraplarının sahipleriyle görüştü, onlarla birlikte şarapları tattı, mahzenleri ve üzüm bağlarını gezdi.
MUAMMER ELVEREN’İN ÖZEL RÖPORTAJI
Şaraplarıyla ünlü Fransa’nın Bordeaux kentinde her yıl Haziran sonu Temmuz başı düzenlenen geleneksel ‘Şarap Bayramı’nı bu yıl özel davetli olarak izledik. Bordeaux’nun merkezindeki ‘Place des Quinconces’ ve kentin ortasından geçen Garonne nehri kıyısında, Şarabın su gibi aktığı 4 gün 4 gece boyunca elinde şarap bardağı olmayan kimseyi görmek mümkün değil. Şarap amatörleri, Şarap Tanrısı Dionysos’un elinde şarap bardağı ve tapası açılmış içinden şarap akan dev bir şişenin üzerinde oturan temsili heykeli altında herkes şaraptan başka bir şey konuşmuyor. Garonne Nehrinin sol yakasında dünyaca ünlü Medoc şaraplarının üretildiği üzüm bağları, sağ yakasında ise en kaliteli şarap şatolarının bulunduğu Saint Emilion ve Pomerol bölgesinin yer aldığı Bordeaux kentinde, Merlot, Petit Verdot, Semillon, Sauvignon, Muscadelle, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Malbec, Margot ve dünyanın en pahalı şarabı olarak kabul edilen Petrus şarapları üretiliyor. Şarabın anayurdu Bordeaux’da geleneksel olarak düzenlenen “Şarap bayramı”na dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen meraklılar nehir kıyısındaki meydanlarda kurulan masalarda bölgede üretilen birbirinden ünlü şarapları tatma imkanı buluyorlar. Bizde bu bölgenin tüm dünyada ses getiren önemli şarap markalarından Chateau Petrus, Chateau Margaux, Cheval Blanc ve Saint Emilion şaraplarını ‘özel degustation’ seanslarında tadarken bu en ünlü şatoların sahipleriyle de söyleşi yapma fırsatı bulduk.
Şarapların Kralı CHATEAU PETRUS
Türkiye’yi ziyaret ettiğini ve Türkleri çok sevdiğini söyleyen, Krallar, Devlet başkanları ve iş dünyasından büyük grup patronlarının tercih ettiği Petrus şaraplarının sahibi Christian Moueix Chateau Petrus’un kapılarını Hürriyet’e açarken Paris temsilcimiz Muammer Elveren’e, dünyada çok ünlü ailelerin, patronların ve sinema dünyası ünlülerinin de aralarında bulunduğu bir müşteri profilleri olduğunu hatta birkaç gün önce Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbey’evin temsilcisini gönderip Petrus sipariş ettiğini söyledi. Petrus’u güzel kadınlara benzeten Moueix “Şarap kadın gibidir, nasıl biri zayıf, ince, uzun boylu çekik gözlü güzel bir Japon kadınını, bir başkası sarışın beyaz tenli bir Fransız kızını, bir diğeri esmer yanık tenli bir Brezilyalı ya da bir İtalyan güzelini tercih ediyorsa şarapta böyledir. Herkes için güzellik kavramı nasıl farklıysa şarabın tadı da kişilere göre değişir. Petrus Şarapları’nın yıllara göre farkı da böyledir.”
İşte Petrus şaraplarının sahibi Christian Moueix’nun söyledikleri
Sayın Christian Moueix, önce klasik bir soruyla başlayalım, hiç Türkiye’yi gittiniz mi? Türkiye’ye Petrus satıyormusunuz? Özel ithalatçınız ya da temsilciniz var mı ?
Evet Türkiye’ye birkaç kez gittim. Türkiye coşku uyandıran, heyecan veren ilginç bir ülkedir, Benim Türkiye’ye ilk ziyaretim 1969 yılında oldu. Ondan sonra bir kaç daha güzel ülkenize turistik amaçlı, daha doğrusu yatla mavi yolculuk yapmak üzere geldim. Türkiye’de kültürlü kesimin harika Fransızca konuşuyor olması beni şaşırtmıştı. Medeniyetlerin buluştuğu bir kavşak olan İstanbul’a da o muhteşem kültürü yaşamak için bir kaç kez geldim. Benim görüşüme göre kültürlerin İstanbul gibi Asya kıtasının da etkileri olan harika bir Avrupa kentinde buluşması son derece önemlidir zira İstanbul gerçek bir Avrupa kentidir ve kendimi Paris’te nasıl hissediyorsam İstanbul’da da öyle hissediyorum. İstanbul’a bir kaç kez profesyonel-mesleki gezim de oldu, son olarak 3 yıl kadar önce degustation (Şarap tadımı) için Türkiye’ye geldim, çok rafine, kaliteyi seven, şaraptan iyi anlayan insanlar var ama maalesef şarap üzerindeki vergi çok fazla . Bizim Türkiye’de çok sevdiğimiz Seyit Karagözoğlu adlı bir temsilcimiz var. Petrus şaraplarını sevdirmek ve tanıtmak için çok iyi çalışıyor. Her ülkeye göre değişen ithal problemleri dışında sorun çıkmaması için elinden gelen gayreti gösteriyor.
Petrus şaraplarının 2005 yılını bize değerlendirmisiniz, şarapların kalitesi açısından nasıl bir yıl oldu?
Sadece Petrus şarapları için değil , tüm şaraplar için 2005 yılı tanrının lutfü, kutsadığı sorunsuz bir şarap yılı, bir ‘millesime’ oldu. Sorunsuz diyorum çünkü meteoroloji yani iklim şartları başından sonuna kadar mükemmel geçti. Bir yıl önceki ilkbahar üzümler için çok elverişli başladı. Mesela bakın aynı mevsimdeyiz ama bugün iklim geçen yıl gibi aynı elverişlilikte değil ama 2005 te başlangıçtan itibaren harikaydı. İlkbahar elverişli idi , yaz harikaydı, sonbahar muhteşemdi, böyle bütün yılın elverişli geçmesi şarap üreticileri için çok enderdir, çünkü çoğunlukla üzüm için son derece önemli olan bu üç sezondan biri mutlaka kötü geçiyor. Tüm kariyerim boyunca yani 1970 ten bu yana sadece bir tek kez bunu yaşadım o da 1982 yılıydı. Böyle yıllarda çok kaliteli şaraplar üretiliyor, tabiatın desteği insan desteğinden daha faydalı oluyor. Burada önemli olan toprak, iklim ve insan ilişkisidir.
Bize dünyaca ün yapan Petrus’tan biraz bahsedermisiniz, nasıl, nerede ve hangi şartlarda yetişiyor.?
Birazdan sizinle ‘Degustation’ için gelmiş bir kaç özel müşterimizle birlikte firmamızın 16 farklı ‘Primeurs 2005’ ürününü tadacağız.Bunlar arasında Petrus şaraplarının elde edildiği üzüm bağı, Pomerol bölgesinin en yüksek tepesinde bulunuyor. Toprağında kireçtaşı bulunan bu tepedeki 11,4 dönümlük küçük üzüm bağının yükseklerde olması, tüm gün iyi güneş alması üzümlerin daha iyi şartlarda olgunlaşmasını sağlıyor. Topraktaki kireç ise üzümlerin daha fazla mineralle yetişmesini sağlıyor ve bu üzümlerden elde ettiğimiz şarabın lezzetini arttırıyor. Maalesef burası çok küçük bir arazidir. Bağ bozumu zamanı üzümler hiç bekletmeden sıkılıyor. Petrus, yüzde 95 Merlot, yüzde 5 de Cabarnet Franc üzümlerinden elde edildikten sonra yaklaşık 20 ay saklandıktan sonra şişeleniyor.
Ben sizin sadece Petrus şaraplarını ürettiğinizi sanıyorum, şimdi siz 16 farklı şarap tadacağız dediniz, kaç üzüm bağınız var ve bunlar hangi markalarla pazarlanıyor?
Bizim “Jean-Pierre Moueix” firması olarak, Pomerol ve Saint Emilion bölgesinde Petrus’la birlikte toplam 16 üzüm bağımız var. Saint Emilion Grand Cru Classe şaraplarımız ‘Chateau Le Prieure’ ve ‘Chateau La Serre’ dir. Saint Emilion Premier Grand Cru Classe olanlar ise ‘Château Magdelaine’ ile ‘Château Belair’dir. Pomerol bölgesinde ise ‘Chateau Petrus, Chateau La Fleur Petrus, Chateau Trotanoy, Chateau Hosana, Chateau Providence, Chateau Certan de May, Chateau La Tour, Chateau Vray Croix de Gay, ChateauCertan Marzelle, Chateau Lafleure Gazin, ChateauBourgneuf ve Chateau La Grave’ markasıyla pazarlanıyor.
Size göre Chateau Petrus Şaraplarının en iyi yılı hangisidir?
Gülerek.. Bakın, bu soru sizin gibi eski ve derin kültürü olan bir ülke insanın sormaması gereken Amerikan usulü ve Avrupa Şarap kültürüne aykırı bir sorudur, ama cevaplayacağım, çünkü çok soruluyor. Amerikalılar için önemli olan ‘The best of the best’ yani ‘iyinin iyisi’, ben buna kızıyorum. En iyi diye bir şey yoktur Mösyö Elveren, çünkü bir çok nedenden ötürü ‘iyi’ göreceli bir kavramdır. Duruma ve şartlara göre değişir, sizin için iyi olan benim için olmayabilir. Petrus şarapları kadın gibidir, nasıl biri zayıf, ince, uzun boylu çekik gözlü güzel bir Japon kadınını, bir başkası sarışın beyaz tenli bir Fransız kızını, bir diğeri esmer yanık tenli bir Brezilyalı ya da bir İtalyan güzelini tercih ediyorsa Petrus şarapları da böyledir. Herkes için güzellik kavramı nasıl farklıysa şarabın tadı da kişilere göre değişir. Petrus Şarapları’nın yıllara göre farkı da böyledir ve damak tadınız okşayan, tadını, rengini sevdiğiniz Petrus hangi yıla ait olursa olsun sizin için iyi olan odur. Biri size Rambrant’mı, Leonordo de Vinci’mi? hangisi iyi diye sorarsa veya gelmiş geçmiş en güzel sinema yıldızı Ava Gardner’ mi Laurent Baccal’mı derse ne cevap verirsiniz?
Tabii ki güzellik herkese göre değişir, damak tadı da değişir, yoksa bu kadar çeşit şarap satılacağına tek bir marka satılırdı ancak ben bu soruyu sorarken en iyi ‘Millesime’i kastettim, herhalde en iyi yıllar diyebileceğiniz yıllar olmuştur değilmi?
Evet, o halde savaştan bu yana büyük şarap yıllarını ‘Millesime’leri konuşalım. 1947 çok sıcakların olduğu bir yıldı ve o yıl üretilen Petrus’lar bir harikaydı ancak şimdi piyasada o Petrus’lardan hemen hemen hiç bulunmuyor. Buna rağmen örneğin Petrus’un kurucusu olan babam 1961 i tercih ediyordu. Benim dönemimde ise yani 1970 ten sonra Petrus’un 1989- 1990 Millesime’leri bana göre çok iyiydi aralarında çok az fark vardı fakat ikisi de ayrı güzellikteydi. Bugün bu işin meraklıları 1990 ı tercih ediyorlar ama bana göre 10 yıl sonra eminim 1989 daha iyi olacak ve daha çok aranacak. Birde bunlara 1982 yi ekleyelim çok tanınmış bir Milleisme’di, ancak genç olduğu yani üretildiği yıllarda harikaydı fakat daha sonra aynı güzelliğini muhafaza etmedi, tıpkı 18 yaşındaki bir kızın güzel olması ve ileriki yaşlarda tazeliğini, canlılığını kaybetmesi gibi. Tabii bunu söylerken Sharon Stone gibi 48 yaşında bile güzelliğine güzellik katan ender kadınlardan bahsetmiyorum. Petrus 1998 de iyi bir yıldı, birde şimdi beraber tadacağımız 2005 yılı da mükemmel bir yıl oldu. Diğer yıllar kötümüydü? hayır o yılları da sevenler var.
Peki, Petrus’un fiyatlarını nasıl belirlersiniz, fiyat belirlemede hangi kriterler önemli rol oynuyor?
Sistem aslında çok basittir, Bordeaux’da üretilen tanınmış 8 marka şarap aynı fiyatla piyasaya çıkıyor, yani, Petrus, Margaux, Rotschild, Cheval Blanc ve diğerleri hepimiz aynı fiyatla başlangıç yapıyoruz. Fakat, Petrus çok küçük bir bağdan ve az miktarda üretilebildiği için hemen bizim kontrolümüz dışında fiyatı değişiyor ve diğerleriyle arasında önemli bir fiyat farkı oluyor. Yani, bizler değil, piyasa daha doğrusu pazar bu fiyatı oluşturuyor. Pazarı oluşturanlar şarapların kalitesini çok çok iyi biliyor ve takip ediyorlar. Fiyatlarda kaliteyle doğru orantılı olarak fazlalaşıyor. Bazen hatalar oluyor ama sonunda zaman hataları düzeltiyor, ve her markanın fiyatı oturuyor.
Fransa tüm dünyada en önemli şarap ülkelerinden biri olarak biliniyor. Nasıl oluyor da Robert Parker adında Amerikalı bir şarap eleştirmeni verdiği puanlarla dünyanın en iyi şarabını seçiyor, mesela neden bunu şarap kültürü bu kadar büyük Fransa’dan biri çıkıp yapmıyor, bu işi onun kadar bilen bir Fransız yokmu? Siz bunu nasıl karşılıyor nasıl yorumluyorsunuz?
Fransızca’da eski bir söz vardır ‘Hiç kimse ülkesinde Peygamber olamıyor’, yani, örneğin ben Pomerol’u ezbere bilirim, desem ki bu şato (Chateau) ya da şu şato iyidir insanlar zor inanır, çünkü benim objektif hareket etmeyeceğimi bazı şatolarla yakın ilişkilerim olduğunu düşünürler. Ama ışık öyle uzaktan geldiğinde kimse bunu düşünmez. Maalesef her şeyde olduğu gibi burada da Amerika üstünlüğünü gösteriyor ve bunu daha uzun süre değiştirebileceğimizi de sanmıyorum. Zaten bizde bunu öyle kabullenmişiz ama Robert Parker’in hakkını da teslim etmek gerekir, kılı kırk yararak işini yapıyor, hiçbir ayrıntıyı unutmuyor ve puanları öyle veriyor. Yayınladığı ve şaraplara 100 üzerinden puan veren şarap rehberi kitabı Bordeaux bölgesi şarap üreticileri tarafından da çok beğenilmişti.
Bordeaux şarapları uzun süre ekonomik krize girdi. Bu fiyatların yüksek tutulmasından mı yoksa artık bir çok ülkede rakiplerinizin çoğalmasından mı kaynaklanıyor?
Fransa’da 11.000 şarap üretici var. Ben 35 yıldır bu işin içinde olduğum halde en fazla 300-400 isim sayabilirim yani 10,600 ismi ben bile bilmiyorum. Bunlar şişeyi 2-3 Euro satmak istemelerine rağmen kimseye satamıyorlar. Bordeaux’da şarap üretmek son derece pahalıdır, bunun içinde küçük firmalar zarar ediyorlar..
Petrus’un müşteri profili nedir, kimler Petrus’u tercih ediyor, pahalı olduğu hale büyük paralar sayarak Petrus alanlar kim?
Petrus’u alanlar daha doğru tabirler tercih edenler, kaliteli şaraptan anlayan, iyi şarap içmeyi sevenlerdir. Bunlar arasında Devlet Başkanları, Bakanlar, İş adamları, Holding ve büyük grupların patronları, Bankacılar, tanınmış siyasiler, çok ünlü şahsiyetler ve sanatçıları sayabilirim. Tabii müşterilerimizin isimleri vermemi beklemiyorsunuzdur. Şık olmaz, ancak ismini sayabileceklerim arasında Kazakistan Devlet Başkanı Nazarbayev var, Petrus’u çok seviyor, daha geçenlerde bir danışmanını bana göndererek şarap aldırdı. Bunun dışında Petrus’u Amerika’da Kennedy ailesi çok kullandı, 1950 lerde Petrus çok Pahalı değildi ve Başkan Kennedy bu şarabı çok severdi, hatta Amerika’da Petrus’un adını ilk duyuran ailelerden birisidir Kennedy’ler.
Türkiye’de de şarapçılık yayılmağa başladı, Siz Türkiye’ye gidip gelen ve şarapçılık dünyasının tanımış bir siması olarak Türk şaraplarını tattınız mı.?
Öncelikle şunu söylemek isterim. Türkiye çok büyük üzüm üreticisi bir ülkedir, yemek üzümleri dediğimiz ürünlerin çok kalitelisi yetişiyor ülkenizde. İnsanlar bunu hep unutuyor, yanılmıyorsam Türkiye üzüm bağları en fazla olan dünyanın 4 ya da 5 inci ülkesidir. Tabii yemeklik üzüm ve şaraplık üzüm aynı değildir. Bakın Türkiye’ye 3 yıl kadar önceki gelişimde soyadını hatırlayamadım ama ‘Selen’ adında şarap üreticisi çok güzel bir hanımla tanıştım. Bir Restoranda yemek yiyordum, yandaki masada oturuyordu ve bana şarap gönderdi, bende ona şarap göndererek karşılık verdim. Çok güzel bir şaraptı, bana Trakya’da ve Ankara’nın güneyinde üzüm bağları olduğunu söyledi. Yani Türkiye’de iklim iyi şarap yapmaya müsait, hava, sıcaklık,toprak ilişkisi ve şarap yapmasını iyi bilen olunca neden iyi şarap üretilmesin.
Biliyorsunuz, Türkiye’de devletin mallarına el koyduğu Uzan ailesinde sayıları binlerle ifade edilen büyük miktarda Petrus şarapları bulundu. Bunların arasında son derece pahalı olanlar vardı, nitekim Petrus’larla diğer şaraplar açık arttırmayla satıldığı halde büyük paralar elde edildi. Bazılarının yüz yıllık olduğu söylendi. Önce bu aileyi tanırmısınız?, sonrada sizden, firmanızdan direk şarap aldılar mı?.
Bakın, Petrus şarapları, özelliklede büyük Millesime’ler bizim firmadan alınmıyor, biz üretir üretmez daha önce sipariş veren dağıtımcılar alır ve çeşitli ülke ve bölgelere götürürler. Fiyat konusunu anlatırken de söyledim ondan sonrasını takip etmemiz son derece güç zira bazı Petrus’lar müzayede salonlarında büyük rakamlarla alıcı buluyor. Yani Petrus amatörleri bunu dünyanın neresinde olursa olsun buluyor ve mahzenlerinde saklıyorlar, bazıları bundan büyük paralar kazanır. Bu bahsettiğiniz aileyi ben tanımıyorum, bizden direk aldıklarını da sanmıyorum. Birde sorunuzda yüz yıllık Petrus’tan bahsettiniz, bir defa yüz yıllık Petrus yoktur, en eskisini Londra’da bir açık arttırmada satılırken gördüm 1918 yılı üretimiydi.
——————————
Şarapların Kraliçesi CHATEAU MARGAUX
Fransa’nın dünyaca ünlü şaraplarından Chateau Margaux’nun sahibi bayan Corinne Mentzepoulos Türk olduğumu duyunca tüm dünyadan şarap tatmaya gelen müşterilerine rağmen beni Şato’nun kapısında “Ben Yunanlıyım, Türkiye’yi çok seviyorum, İstanbul’a hayranım” diyerek karşıladı. Özel görüşmemizde sorularımı cevapladıktan sonra birlikte 2005 Margaux şaraplarını tattığımız bayan Mentzepulos daha sonra bana mahzenleri gezdirdi, çalışanlarıyla tek tek tanıştırdı. İşte Mentzepoulos’un söyledikleri:
Bayan Metzepoulos sıcak karşılamanız için teşekkür ederim, bize 2005 Chateau Margaux’yu anlatırmısınız, degustation günleri düzenliyorsunuz bu yılki ilgi geçen yıllara oranla nasıl oldu? Gördüğüm kadarıyla Amerika, İngiltere ve diğer ülkelerden gelen müşterileriniz var.
Türkiye ile Yunanistan komşu ülkelerdir, bende bir komşumu ağırlamaktan mutluluk duydum, İstanbul’a gittiğimde aynı sıcak ilgiyi görüyorum, Chateau Margot’da sizi ağırlamaktan ayıca memnun olduğumu söylemek isterim, şarapla ilgili sorunuza gelince
Evet sizinde gördüğünüz gibi Amerika dahil birçok ülkeden müşterimiz geliyor. Bugün birlikte tattığımız Margaux şarapları 2005 yılında ürettiğimiz üzümlerden elde edilen şaraplardı. Bu yıl, yani 2005, şarap için çok şanslı bir yıldı. İklim büyük ‘Millesime’lerin yetiştiği hava şartlarının aynısıydı, hemen hemen bütün sezon havalar çok iyiydi. Çok fazla yağmur yağmadı ve özellikle kuraklık olmadı zira buda üzüm bağları üzerinde çok etki eden bir faktördür. Çok çok sıcakta geçmedi ve üzümlerin olgunlaşması sürecine kadar son derece olumlu bir mevsim geçirdik. Degustation’un ilk beş gününde 1000 den fazla ziyaretçi aldık, buda Chateau Margaux 2005 yılı üretimlerinin Pazar payının ne denli önemli olacağının bir göstergesidir. Sanıyorum ki Chateau Magaux’yu devraldığımızdan bugüne kadar en iyi yılımızı geçiriyoruz.
Chateau Margaux’yu ne zaman devraldınız? Size göre Chateax Margaux’nun en iyi yılı hangisidir?
Babam, Chateau Margaux’yu şato binasıyla birlikte 1977 de yılında devraldı. Margaux’nun 4 asırlık bir geçmişi var. 17.ci yüzyılın sonunda ‘Premiers Cru’ birinci sınıf şarap olarak kabul edilen ‘Margaux’ şarapları 1855 yılında resmi tasnif’te (classificaiton) en iyi beş şatodan biri ‘Crand Cru Classe’ olarak yerini aldı. Savaşlara ve krizlere rağmen sahipleri değişse de üzüm bağları özelliğinden bir şey kaybetmedi.. Chateau Margot’yu bugünkü yerine oturtan maalesef erken kaybettiğimiz babam Andre Menntzepoulos’tur. Babam, Margaux markasını tüm uluslar arası alanda hak ettiği yere oturttu, öldükten sonra ben ve Margaux çalışanları el ele vererek aynı şevkle çalışmalarımızı sürdürdük. Ben çalışanlara hiç patron gibi davranmadım, bağ bozumunda onlarla birlikte çalışıyorum. Chateau Margaux şaraplarının en iyi yıllarına gelince bizden önce1900 yılı efsane bir yıldır, 1926, 1944, 1953, 1961, bizimle 1982, 1996 ve 2000 yılları ‘Millesime’lerini sayabilirim. Sanıyorum 2005 yılı da efsane bir yıl olacak ama maalesef 50 yıl sonra bunu biz göremeyeceğiz ama bu yıl şarapçılık tarihine en iyi yıllardan biri olarak geçecek.
Chateau Margot fiyatlarını nasıl belirliyorsunuz?
Buna benim cevap vermem oldukça zor çünkü fiyatları biz değil Pazar belirliyor. Biz baz bir fiyatla çıkarız, arz ve talebe göre pazarın farklı hareketleri, çeşitli kriterler, fiyatları belli bir süre sonra yerine oturtur. Margaux şaraplarının piyasada her zaman aranılan marka olması da fiyatlar üzerinde önemli rol oynamaktadır.
Müşteri profiliniz nedir, kimler Chateau Margot’yu tercih ediyor?
Margaux şaraplarını, iyi şarap seven her kesimden herkes satın alıyor, bu bir tercih meselesidir, Margaux’nun tadına alışanlar yine aynı zevki tatmak için alıyor. Kaliteli şarap sınıfındaki şaraplar arasında yer aldığımız için bütçesi uygun olan herkes içebiliyor. Yani çok net bir profil yok, meraklıları var, şu kesim içiyor, bu kesim daha fazla tercih ediyor diyemiyorum, bir defa tüm meslek kategorilerinden müşterilerimiz olduğunu biliyorum.
Türkiye’den, İstanbul’dan bahsettiğiniz için soruyorum, orada temsilciniz var mı? Türk şaraplarını tattınızmı?
Hayır, temsilcimiz yok, Türkiye’ye birkaç kez gezme amaçlı gittim, yani şarap tatma ‘degustation’ için gitmedim.Türkiye’de şarapçılığın geliştiğini biliyorum, hatta bu konuda iyi şeylerde duydum ama maalesef Türk şaraplarını tatmadım. Tabii bu iş çok zaman gerektirir eminim ki bir gün Türk şarapları arasından da iyi markalar çıkacaktır.
Şarapların Lokomotifi SAİNT EMİLİON
Saint Emilion, kaliteli şarapların üretildiği, Şatoların ve yıllanmış şarap mahzenlerinin en fazla olduğu, ortaçağdan bugüne kadar her karış toprağı şarapla sulanmış ve sulanmaya devam eden küçük Fransız kasabası. Bazıları kentin bulunduğu tepenin kayalıkları içinde, bazıları beş altı kat yerin altındaki neolitik çağdan kalma mağaralarda saymakla bitmeyecek kadar fazla şarap mahzeninde istiflenmiş ve etrafı küf tutmuş şarap şişeleri, gözün alabildiğine uzanan uçsuz bucaksız üzüm bağlarıyla ünlü Saint Emilion. Unesco’nun ‘Dünya Kültür Mirası’ listesine aldığı bir kent.
Saint Emilion’da konuştuğumuz eksperler, bölge şaraplarının tadını almak için şişenin açılmadan birkaç saat önce dik olarak tutulması ve tıpa açıldıktan sonra yavaş yavaş bardağa dökülmesi, biraz bekletilerek 16-18 derece arasında içilmesini tavsiye ediyor.
Şaraplarıyla ünü dünyayı dolaşan 700 lü yıllardan kalma tarihi Saint Emilion kenti adını kurucusu olan ve savaşlardan korunmak için yer altı mağaralarında yaşamış Papaz Emilion’dan alıyor. Fransa’nın Britanya bölgesindeki Vannes kentinden 800 lü yılların başında göç eden ve sonradan rahip olduğu öğrenilen Emilion halk nezdinde Aziz mertebesine ulaşarak Saint Emilion olarak çağrılır. Aziz Emilion, kendi adı verilen Minicik bir kent ama Arnavut kaldırımı tipi taşlarla döşenmiş daracık şirin sokakları, tarihi yer altı kilisesi ve mağaraları, bazıları kentin bulunduğu tepenin kayalıkları içinde yıllanmış şarapların saklandığı beş altı kat yerin altında olan ve çevredekilerle birlikte saymakla bitmeyecek kadar fazla şarap mahzeni, gözün alabildiğine uzanan uçsuz bucaksız üzüm bağları ve adlarına Şato dendiği halde aslında şarap üretilen tarihi binaların çevrelediği bir kenttir . Avrupa’nın hiçbir kentinde yabancıları bu kadar güler yüzle karşılayan, ağırlayan başka bir yer yoktur. Gezilen şarap mahzenlerinin sahipleri saatlerce yorulmadan üzüm bağlarının dikilişi, büyümesi, üzümlerin toplanması, şatolara getirilerek hangi merhalelerden geçtikten sonra şaraba dönüştüğünün yorulmadan anlatırlar.
Üzüm toplama mevsiminden, şarapların piyasaya sürüleceği tarihe kadar yapılan sıkı kontroller, kaliteyi tutturamayan firmalara ne cezalar verilerek kaliteli şarap satma statülerinin düşürüldüğü hatta şarap satmalarının yasaklandığı, yıllanmış şarap ile günlük tüketilen masa şarapları arasındaki farklar, her pahalı şarabın mutlaka iyi şarap demek olmadığı gibi konularda ziyaretçileri adeta şarap eksperine dönüştüren bilgiler verirler. Tabii gezilen mahzen ya da şarap şatolarında en kaliteli ürünlerinden tattırdıklarını söylemeye gerek yok. Özetle, Saint Emilion’a gelen şarabı hiç sevmese de şarap aşığı olarak döner. Saint Emilion’da üzüm bağlarına ayrılan 5.400 hektarlık alanda yılda 150 bin şişeye yakın kaliteli şarap üretiliyor. Bu şarapların bir bölümü Belçika, İngiltere, İsviçre, Almanya, Hollanda, Danimarka, Kanada ve Amerika’ya ihraç ediliyor.
Şarapların kıratı CHEVAL BLANC
Chateau Cheval Blanc’da beni markanın yöneticisi Pierre Lurton karşıladı, tadım safhasından önce gerçek bir Şato olan yönetim binasının salonunda sorularımı yanıtlarken “Saint Emilion bölgesinin Premier Grand Cru Classe’si olarak Cheval Blanc, geniş kitlelerin içebileceği özellikle kaliteli Brasserie ve Lokantaların tercih ettiği büyük marketlerde de bulunabilen bölgenin farklı şaraplarından biridir. Rengi koyudur, kompleks ve meşe aroması, kakao, kırmızı yabani meyveler, baharat, muz aromaları içerir ve 15 ila 30 yıl saklanabilir. 2005 Cheval Blanc için harika bir yıl oldu” dedi.
Cheval Blanc en çok ‘kaliteli şarap satıcıları ve şarap depolarında, hemen hemen tüm iyi restoranlarda satılıyor’ diyen Pierre Lurton, 2005 in harika bir yıl olduğunu ve çok geniş kitlelere hitap eden bir şarap olduğu için bazı günler Degustation için 350 ile 400 kişiyi ağırladıklarını belirtirken şöyle konuştu “Tazeliğini korumak için önce Merlot üzümlerini daha sonra da Cabarnet’leri topladık, tek kelimeyle harika bir 2005 Millesime şarap elde ettik. Cheval Blanc’ın önemli karakterini yansıtan yani markanın büyük imzası olan orijinalitesi yüzde 60 ı Cabarnet Franc yüzde 40 ı Merlot oluşudur. Bu karışım tam olarak Pomeropl değil Saint Emilion oluyor. 2005 diğer yıllarla kıyaslamamak gerekir, çok farklı bir yıl oldu . Cheval Blanc’ın en iyi yılı olarak 2000 i gösteriyor ama bana göre 1998 yılı en iyi yılı oldu zira 15 yıl bekletildikten sonra herkes 2000 yılından çok daha kaliteli olacağını görecek.
Cheval Blanc’ın yönetici Burton, “Şarap eleştirmeni Amerikalı Robert Parker’ ile ilgili sorumuzu cevaplarken “Parker, Amerikan şarapları konusunda bu kadar söz sahibi değilken Fransız şarabının kaliteli olup olmadığı konusunda puan veriyor. Bu aslında kabul edilmemesi gereken bir şeydir. Şarap kültürünün bu kadar büyük olduğu Fransa’da bunu yapacak birinin çıkmaması imajımız açısından son derece kötü. Ancak Parker’in Bordeaux şaraplarına verdiği notların başta Amerika olmak üzere birçok ülkede satışları arttırdığını da göz ardı etmemek gerekir, fakat benim gönlüm bunu şarap konusunda uzman, duayen bir Fransız’ın yapmasıdır’ dedi.
- * * * * *