Ekstra

TÜRK BASININ EFSANE PATRONU HALDUN SİMAVİ 100 YAŞINDA

Sağlıklı nice yıllar diliyorum 

Haldun Simavi 1968 yılında klasik gazete kalıplarını yıkarak ileri baskı tekniği ve renkli fotoğraflarla çarpıcı haberlerin kullanıldığı tirajı milyonu aşan Günaydın gazetesini kurdu. Türk basınına birçok ünlü gazeteci yetiştiren Günaydın gazetesinden ayrılanlar daha sonra tirajları yüzbinleri aşan yeni gazeteler kurmuş ve Günaydın Türk medyasına adeta ‘ünlü Gazeteci yetiştiren’ fabrikaya dönüşmüştü. Sabahın erken saatlerinde gazetedeki ofisine gelir Türkiye’de yayınlanan bütün gazetelerin sayfalarını tek tek açarak uzun masasına yayar ve kim farklı haber yapmış, hangi gazeteci özel haber yaparak diğerlerini atlatmış olanlara bakarak yazı işleri toplantılarına katılırdı. Gazete başlığının renginden baskıya kadar her detayla ilgilenir dünya basınını yakından izlerdi. Türkiye’de gazeteye ekonomi haberlerine tam sayfa ayıran ilk patrondu. 

Hürriyet gazetesinin kurucusu Sedat Simavi‘nin büyük oğlu olan Haldun Simavi 1 Temmuz 1925 tarihinde İstanbul‘da doğdu. Yenigün matbaasında gazeteciliğe başladı. ABD’de gazetecilik ve gazete işletmeciliği eğitimi aldı.1950 yılında evlendiği Fehime Hikmet Koç’tan1959’da boşandı. Bu evlilikten Hamdi, Süleyman ve Aliye adlarında üç çocuğu oldu. Haldun Simavi ikinci evliliğini 28 Nisan 1975 te Çiğdem Meserretçioğlu ile yaptı.

Haldun Simavi, 1953 yılında babasının ölmesi üzerine kardeşi Erol Simavi ile birlikte Hürriyet gazetesinin yönetimine geçti. Daha sonra iki kardeş anlaşamayınca ağabey Haldun Simavi ayrılarak 26 Kasım 1968 tarihinde ileri baskı tekniğiyle renkli fotoğraflı çarpıcı haberlerin kullanıldığı Günaydın gazetesini kurdu ve Erol Simavi ile olan ortaklığı bitti. Günaydın Gazetesi kısa sürede Türkiye’nin en çok satan gazetesi haline geldi ve tirajı zaman zaman 1 milyonu aştı. 1971 yılında Veb Ofset grubunu oluşturan Haldun Simavi, Günaydın’ın yanı sıra Gün, Saklambaç, Okey, Ayrıntılı Haber, Ekonomik Bülten, Son ve Tan gazeteleri ile Gırgır dergisini yayınladı. Galatasaray Spor Kulübü Divan Kurulu üyesi Haldun Simavi, Günaydın gazetesini 1988 yılında işadamı Asil Nadir’e sattı ve medya sektöründen tamamen ayrıldı.

Fotoğraflar 10 Haziran 2015 günü Erol Simavi’nin cenaze töreninde çekildi.

***********

HALDUN SİMAVİ İLE TÜRK BASININDA YENİLİKLER VE GAZETEDE TAM SAYFA EKONOMİ NASIL BAŞLADI? Haldun Simavi Günaydin Gazetesini yönetirken Londra’daki ofisinden basınla ilgili yenilikleri yakından takip ediyor ve uygulatıyordu. Örneğin Muhabirin yanında taşınan ilk telefax ve telefotoyu Türkiye’ye o getirdi. Gazetede ekonomiye tam sayfayı da o başlattı.
1977 yılının Haziran ayinda beni Günaydın gazetesinin Brüksel temsilcisi olarak tayin ettikten sonra tam tarihini hatırlamıyorum ama 1980 başlarıydı, beni Brüksel’den Londradaki ofisine çağırdı. Gittiğimde  bana  İstanbul’ dan Necati  Doğru’yu da çağırdığını ve birlikte bir toplantı yapacağımızı söyledi.
Necati  Doğru gelince Haldun bey toplantıda “Türk basınında bir ilke imza atacağız ve  Günaydın Gazetesinde artık ekonomi haberlerini  bir kaç sütunla değil  her gün  tam sayfa  vereceğiz. Yani gazetenin bir tam sayfasını her gün Türkiye ve özellikle Avrupa’nın ekonomi haberlerine ayıracağız’ dedi ve devam etti.
‘Muammer sen Brüksel’den ‘Ortak Pazar’ haberlerini her gün takip edip  haber yapacaksın, Necati’de Türkiye’deki ekonomi haberleri yanında AP, Reuters, AFP gibi uluslararası  ajanslarla  diğer ekonomi haberlerini takip edip sayfaya koyacak. Zira  bu orraj Pazar dediğimiz’Avrupa Ekonomik topluluğu (AET) bir kaç yıl sonra siyasi olmaya başlayacak ve yakında ‘Ekonomik topluluk’ siyasi bir ”Avrupa Birliği’ne  dönüşecek.
Şimdi  Avrupa ekonomik topluluğuna aday Türkiye’yi kabul etmeyen ‘Ortak Pazar’ siyasi topluluk haline dönüştüğünde bizi çok zor aday yaparlar ” dedi.
O günden sonra Günaydın Gazetesinde Ekonomiye her gün tam sayfa ayrıldı. Daha sonra Web Ofset bünyesinde Can Aksın  yönetiminde birde ‘Ekonomik Bülten’ adlı ayrı bir gazete yayınlanmaya başlandı ve sonraları diğer gazetelerde ekonomi haberlerine daha geniş  yer vermeye başlanmıştı.  Oysa o yıllarda topluluk üyeleri dahil hic kimsenin ağzından ‘Avrupa Birliği’ kelimesi çıkmamış tam 12 yıl sonra Şubat 1992 de ‘Avrupa Ekonomik Topluluğu’na ‘Maastricht Anlaşmasıyla “Avrupa Birliği’ ismine karar verilmiş ve yürürlüğe girmişti.

 

MuammerELVEREN

İstanbul Üniversitesi Yüksek Gazetecilik mezunu olan Muammer Elveren, 12 Şubat 1948 yılında Mardin’de doğdu. Evli ve bir kız babası olan Elveren, 1974’te Haldun Simavi‘nin kurduğu GÜNAYDIN GAZETESİ’ne girdi.

1977’de GÜNAYDIN GAZETESİ BRÜKSEL BÜROSU’nu kurmakla görevlendirildi ve BRÜKSEL BÜRO ŞEFİ oldu. 1989’da Brüksel temsilciliğinin yanında, Mihail Gorbaçov’un liderliğindeki Komünizm’in merkezi kabul edilen SOVYET SOSYALİST CUMHURİYETLER BİRLİĞİ-SSCB’nin başkenti MOSKOVA temsilciliği görevini de üstlendi.

1991 yılında HÜRRİYET GAZETESİ’ne girdikten sonra hem Brüksel hem Moskova görevini birlikte yürüttü. Bu dönemde başta AZERBAYCAN olmak üzere Sovyetler Birliği Cumhuriyetleri ile BULGARİSTAN ve ROMANYA’da Komünizmin çöküşüyle ilgili olayları yerinde izledi.

Elveren, 1991’de Azeri ve Ermeni çatışmalarının en yoğun olduğu dönemde tüm tehlikelere rağmen DAĞLIK KARABAĞ’a girip röportaj yapmayı başaran ilk gazeteci oldu. Bu başarısıyla YILIN GAZETECİSİ seçildi ve SEDAT SİMAVİ GAZETECİLİK ÖDÜLÜ’ne layık görüldü. Aynı yıl Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin SERİ RÖPORTAJ ÖDÜLÜ’nü de kazandı.

1992’de Fransa’ya atanarak HÜRRİYET GAZETESİ PARİS TEMSİLCİSİ oldu. 1998’de ise, Devlet Bakanı EYÜP AŞIK’ın Fransa’da tutuklanan yeraltı dünyasının tanınmış isimlerinden ALAATTİN ÇAKICI ile yaptığı konuşmayı içeren kaseti elde ederek gündeme damga vurdu. “ÇAKICI’YA KAÇ DİYEN ANAP’LI BAKAN” başlıklı bu haberle ikinci kez SEDAT SİMAVİ GAZETECİLİK ÖDÜLÜ’nü aldı. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi tarafından da YILIN GAZETECİSİ ÖDÜLÜ’nü kazandı.

1999’da Nokta dergisinin düzenlediği DORUKTAKİLER 98 yarışmasında YILIN GAZETECİSİ unvanını aldı. Kasım 2023’te ise TÜRKİYE GAZETECİLER CEMİYETİ BURHAN FELEK BASIN HİZMET ÖDÜLÜ’ne layık görüldü.

Fransızca ve Arapça bilen Elveren, 1977’den itibaren uluslararası alanda çalıştı. AVRUPA BİRLİĞİ, NATO, AVRUPA KONSEYİ, AVRUPA PARLAMENTOSU, UNESCO ve OECD gibi kurumlarla ilgili yazılar kaleme aldı. Ayrıca SARAYBOSNA ve KOSOVA’da görev yaptı.

1995’te gazeteciliğin yanı sıra KANAL-D’de televizyon haberciliğine başladı ve bu görevini 2008 sonuna kadar sürdürdü. 2010 yılına kadar HÜRRİYET GAZETESİ PARİS TEMSİLCİLİĞİ görevini yürüttü.

ARAP BAHARI sürecinde TUNUS ve MISIR’da görev yaptı. Mısır’da HÜSNÜ MÜBAREK dönemini, TAHRİR DEVRİMİ’ni ve MUHAMMED MURSİ dönemini takip etti. MÜSLÜMAN KARDEŞLER’in RABİA MEYDANI ayaklanmalarını ve askeri darbe sürecindeki olayları izledi. Daha sonra, darbeyi gerçekleştiren ABDÜLFETTAH EL SİSİ’nin seçimlerinde KAHİRE’de bulundu. Ayrıca MİNYE kentine girerek röportaj yaptı.

UKRAYNA’da ayaklanmalar başlayınca KIRIM’a geçti. Rus ordusunun işgali sırasında SİMFEROPOL, BAHÇESARAY, YALTA ve özellikle yasaklı SİVASTOPOL’e girdi. Burada GOOGLE GÖZLÜĞÜ kullanarak Türk basınında ilk kez bir çatışma bölgesinde görüntü aldı.

Elveren, HÜRRİYET GAZETESİ’ndeki görevini 31 Aralık 2018’de emekliye ayrılarak noktaladı. Halen muammerelveren.com adresinde yazılarını yayımlamaktadır.

Elveren, FİJ, AGJPB, AJPE, APE, APP ve TGC üyesidir. Ayrıca FİJ KARTI, BELÇİKA BASIN KARTI, FRANSA BASIN KARTI ve SÜREKLİ SARI BASIN KARTI sahibidir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir